Từng là những người bạn thiếu thời thân thiết với nhau, nhưng chỉ vì һᴀ̀пһ ᴆᴏ̣̂пɡ này mà Tào Tháo coi Viên Thiệu là t.iểu пһᴀ̂п, không thể chung đường.
Trong phim Tam quốc diễn nghĩa 2010, khi Đổng Trác đã kiểm soát được triều đình đã ph.ế Hán Thiếu Đế làm Hoằng Nông Vương, lập Lưu Hiệp lên ngôi, tức là Hán Hiến Đế. Ít lâu sau, Đổng Trác g̳.i̳.ế̳.t̳ vua Thiếu Đế bị ph.ế và Hà thái hậu, é.p Hán Hiến Đế phong mình làm Tướng quốc, ngôi vị trên cả Tam công, lại ra t.a.y c͟.ư͟ớ͟p͟ ͟b͟.ó͟c͟,͟ ͟s͟.á͟.t͟ ͟h͟.ạ͟.i͟ nhiều dân thường.
Những việc làm của Đổng Trác khiến nhiều người Ьᴀ̂́т Ьɪ̀пһ. Khi đó, các lộ chư hầu trong nước, đứng đầu là Viên Thiệu, đã liên minh để thảo ph.ạt Đổng Trác. Tuy nhiên, trong liên quân ph.ạt Đổng Trác không có mấy người thật lòng muốn đ.ánh họ Đổng t̲r̲.ừ̲ ̲h̲.ạ̲i̲ cho dân, bởi trong lúc các tướng sĩ nỗ lực t.ác ch.iến ngoài mặt trận với quân Đổng Trác thì Viên Thiệu và các chư hầu khác á.n binh bất động, s̲.a̲.y̲ s.ư.a tiệc r̲.ư̲.ợ̲.u̲ không bàn việc quân.
Viên Thiệu là người đứng đầu các chư hầu. (Tạo hình trong phim Tam quốc diễn nghĩa 2010). Ảnh: Sohu
Khi ấy, Tào Tháo đã đứng ra һᴏ̂ һᴀ̀ᴏ nhưng không được ai hưởng ứng, hiến kế đ.ánh đ.ịch không có ai ủng hộ, ông đã bị đ̲á̲m̲ ̲c̲h̲ư̲ ̲h̲ầ̲u̲ ̲”̲c̲h̲ỉ̲ ̲b̲i̲ế̲t̲ ̲n̲ó̲i̲ ̲s̲u̲ô̲n̲g̲”̲ ̲k̲i̲a̲ ̲l̲à̲m̲ cho t.ứ.c “c̳h̳.ế̳.t̳”. Cuối cùng Tào Tháo đã quyết định tự mình һᴀ̀пһ ᴆᴏ̣̂пɡ xong thất bại. Nhưng nhờ thất bại mà Tào Tháo n̲h̲ậ̲n̲ ̲r̲a̲ ̲b̲ộ̲ ̲m̲ặ̲t̲ ̲t̲h̲ậ̲t̲ ̲c̲ủ̲a̲ ̲c̲á̲c̲ ̲c̲h̲ư̲ ̲h̲ầ̲u̲ và đặc biệt là Viên Thiệu – người bạn của ông lúc nhỏ, Tào Tháo đã không ngần ngại mà l.ớn ti.ếng m.ắ.ng thẳng mặt Viên Thiệu: “Trượng phu và t.iểu пһᴀ̂п không thể chung đường”.
Sau đó, Tào Tháo đành bỏ việc đ.ánh Đổng Trác, trở về quê x̲â̲y̲ ̲d̲ự̲n̲g̲ ̲l̲ạ̲i̲ ̲l̲ự̲c̲ ̲l̲ư̲ợ̲n̲g̲,̲ ̲c̲ò̲n̲ ̲c̲á̲c̲ ̲c̲h̲ư̲ ̲h̲ầ̲u̲ ̲d̲o̲ ̲V̲i̲ê̲n̲ ̲T̲h̲i̲ệ̲u̲ ̲đ̲ứ̲n̲g̲ ̲đ̲ầ̲u̲ cũng chia r.ẽ và t.an r.ã, đ̲.á̲.n̲h̲ ̲g̲.i̲.ế̲.t̲ lẫn nhau.
Trong quan điểm thời p̲h̲o̲n̲g̲ ̲k̲i̲ế̲n̲, trượng phu và t̲.iểu пһᴀ̂п là hai danh từ để đánh giá n̲h̲â̲n̲ ̲p̲h̲ẩ̲m̲ con người. Trượng phu là biểu hiện của người đàn ông có k̲h̲í̲ ̲p̲h̲á̲c̲h̲,̲ ̲c̲h̲í̲ ̲k̲h̲í̲ ̲h̲i̲ê̲n̲ ̲n̲g̲a̲n̲g̲,̲ ̲c̲h̲í̲n̲h̲ ̲t̲r̲ự̲c̲,̲ ̲l̲ò̲n̲g̲ ̲d̲ạ̲ ̲t̲h̲ẳ̲̲n̲g̲ ̲t̲h̲ắ̲n̲ ̲b̲ấ̲t̲ ̲k̲h̲u̲ấ̲t̲,̲ ̲t̲r̲ư̲ợ̲n̲g̲ ̲n̲g̲h̲ĩ̲a̲… Còn t̲.iểu пһᴀ̂п là đại biểu cho sự tính toán, h̲ẹ̲p̲ ̲h̲ò̲i̲ ̲í̲c̲h̲ ̲k̲ỷ̲, x̲ả̲o̲ ̲t̲r̲á̲,̲ ̲t̲h̲ô̲ ̲l̲ỗ̲,̲ ̲đ̲ộ̲c̲ ̲á̲c̲…
Để khái quát một người trượng phu hay t̲.iểu пһᴀ̂п thì dùng một hai câu không thể nói rõ. Nhưng chắc chắn nếu trong một tập thể mà có người l̲u̲ô̲n̲ ̲t̲o̲a̲n̲ ̲t̲í̲n̲h̲,̲ ̲s̲o̲ ̲đ̲o̲ ̲t̲h̲i̲ệ̲t̲ ̲h̲ơ̲n̲ ̲k̲h̲ô̲n̲g̲ ̲c̲h̲ị̲u̲ ̲c̲ô̲n̲g̲ ̲h̲i̲ế̲n̲ ̲h̲ế̲t̲ ̲m̲ì̲n̲h̲ ̲c̲h̲o̲ ̲l̲ợ̲i̲ ̲í̲c̲h̲ ̲c̲h̲u̲n̲g̲,̲ ̲c̲h̲ỉ̲ ̲b̲o̲ ̲b̲o̲ ̲k̲i̲ế̲m̲ ̲n̲h̲ữ̲n̲g̲ ̲c̲á̲i̲ ̲l̲ợ̲i̲ ̲t̲r̲ư̲ớ̲c̲ ̲m̲ắ̲t̲ ̲c̲h̲o̲ ̲r̲i̲ê̲n̲g̲ ̲m̲ì̲n̲h̲ ̲t̲h̲ì̲ ̲s̲ẽ̲ ̲k̲h̲i̲ế̲n̲ ̲c̲h̲o̲ ̲n̲h̲ữ̲n̲g̲ ̲n̲g̲ư̲ờ̲i̲ ̲n̲ă̲n̲g̲ ̲n̲ổ̲,̲ ̲n̲g̲à̲y̲ ̲đ̲ê̲m̲ ̲c̲ố̲n̲g̲ ̲h̲i̲ế̲n̲ ̲c̲ả̲m̲ ̲t̲h̲ấ̲y̲ ̲c̲h̲á̲n̲ ̲c̲h̲ư̲ờ̲n̲g̲ và mất dần nhiệt huyết…
Có thể thấy câu nói trên của Tào Tháo trong phim Tam quốc diễn nghĩa 2010, là để ám chỉ ông và Viên Thiệu cùng đám chư hầu. Trượng phu ở đây chính là Tào Tháo và những người thật lòng muốn đ.ánh Đổng Trác.
Khi ấy Tào Tháo còn là một thần tử năng nổ tích cực, ông đã từng Ьᴀ̂́т ᴄһᴀ̂́ρ ng.uy c.ơ bị giáng chức để d̲â̲n̲g̲ ̲s̲ớ̲ ̲t̲â̲u̲ ̲b̲ả̲y̲ ̲đ̲i̲ề̲u̲ ̲h̲a̲y̲,̲ ̲b̲ả̲o̲ ̲v̲ệ̲ ̲n̲g̲ư̲ờ̲i̲ ̲n̲g̲a̲y̲,̲ ̲n̲g̲ă̲n̲ ̲c̲ả̲n̲ k.ẻ x.ấ.u. Chỉ tiếc là mọi nỗ lực c.an gi.án đều thất bại. Triều đình Đông Hán làm Tào Tháo thất vọng.
Nhưng n̲h̲ữ̲n̲g̲ ̲c̲o̲n̲ ̲n̲g̲ư̲ờ̲i̲ ̲h̲i̲ệ̲n̲ ̲t̲ạ̲i̲ ̲c̲ủ̲a̲ ̲H̲á̲n̲ ̲t̲r̲i̲ề̲u̲ ̲m̲ớ̲i̲ ̲t̲h̲ậ̲t̲ ̲s̲ự̲ ̲k̲h̲i̲ế̲n̲ ̲T̲à̲o̲ ̲T̲h̲á̲o̲ ̲t̲â̲m̲ ̲t̲à̲n̲ ̲ý̲ ̲l̲ạ̲n̲h̲,̲ ̲k̲h̲i̲ ̲t̲h̲ấ̲y̲ ̲c̲ả̲n̲h̲ ̲l̲i̲ê̲n̲ ̲q̲u̲â̲n̲ đ.ánh Đổng Trác quay sang x̲.â̲u̲ ̲x̲.é̲ nhau vì tư lợi, thì Tào Tháo không chỉ x̲ấ̲u̲ ̲h̲ổ̲ ̲c̲h̲o̲ ̲h̲ọ̲,̲ ̲m̲à̲ ̲c̲ò̲n̲ ̲n̲h̲ậ̲n̲ ̲r̲a̲ ̲r̲ằ̲n̲g̲,̲ ̲k̲h̲ô̲n̲g̲ ̲t̲h̲ể̲ ̲t̲r̲ô̲n̲g̲ ̲đ̲ợ̲i̲ ̲đ̲ư̲ợ̲c̲ ̲b̲ấ̲t̲ ̲c̲ứ̲ ̲a̲i̲ trong số các “thần t.ử Hán triều” đó.
Từ lúc đó, Tào Tháo quyết định sẽ һᴀ̀пһ ᴆᴏ̣̂пɡ một mình. Năng thần phải có quyền lực để t̲r̲.ấ̲n̲ ̲á̲.p̲ g̲i̲.a̲.n̲ thần. Không có quyền lực, mọi ước muốn cải cách chỉ là trên giấy.
Còn t̲.iểu пһᴀ̂п trong câu nói của Tào Tháo, đó chính là Viên Thiệu và l.ũ chư hầu c̲h̲ỉ̲ ̲b̲i̲ế̲t̲ ̲t̲o̲a̲n̲ ̲t̲í̲n̲h̲ ̲đ̲ể̲ ̲c̲ó̲ ̲đ̲ư̲ợ̲c̲ ̲l̲ợ̲i̲ ̲í̲c̲h̲ ̲c̲h̲o̲ ̲r̲i̲ê̲n̲g̲ ̲m̲ì̲n̲h̲, để rồi bỏ lỡ mất cơ hội t̲.i̲.ê̲.u̲ ̲d̲.i̲.ệ̲.t̲ Đổng Trác và cuối cùng các chư hầu lại quay ra đ.ánh c̳.ư̳.ớ̳.p̳ địa bàn của nhau lộ ra bộ mặt x̲ả̲o̲ ̲t̲r̲á̲ của chính mình.
Táo Tháo là người biết nắm bắt thời cơ. (Tạo hình trong phim Tam quốc diễn nghĩa 2010). Ảnh: Sohu
Viên Thiệu và Táo Tháo vốn là bạn từ hồi nhỏ, tuy nhiên tính cách hai người khác nhau. Lớn lên, hai người đã cùng nhau tham gia các cuộc thảo ph.ạt Khăn Vàng, đ.ánh Đổng Trác,… Tuy nhiên, về sau họ lại trở thành k̲.ẻ̲ ̲t̲h̲.ù̲ của nhau trên ch.iến trường, phần thắng luôn thuộc về Tào Tháo.
Năm Kiến An thứ bảy, Viên Thiệu c̲h̲.ế̲.t̲.
Năm Kiến An thứ chín, Tào Tháo tới thăm và khóc trước m.ộ Viên Thiệu. Có lẽ Tào Tháo khóc vì thương cảm người bạn thời niên thiếu hồi nhỏ sau này lại trở thành k.ẻ đ.ị.ch của mình.