Nguyên nhân chân chính khiến thiên hạ thời bấy giờ rơi vào cảnh 𝚙𝚑𝚊̂𝚗 𝚝𝚛𝚊𝚗𝚑 lại là 3 nhân vật ít ai ngờ tới.
Thời kỳ Tam quốc là một thời kỳ trong lịch sử Trung Quốc. Một cách chính xác theo khoa học thì nó bắt đầu vào năm 220 khi nhà Ngụy được thành lập và kết thúc năm 280 khi Đông Ngô 𝚜𝚞̣𝚙 đ𝚘̂̉ và nhà Tây Tấn thống nhất Trung Hoa. Tuy nhiên, nhiều nhà sử học Trung Quốc cũng như nhiều người dân khác cho rằng thời kỳ này bắt đầu năm 190 khi liên minh 𝚌𝚑𝚘̂́𝚗𝚐 Đổng Trác được thành lập cuối thời nhà Đông Hán.
Tam quốc là một thời kỳ đ.𝚊̂̃.𝚖 𝚖.𝚊́.𝚞 trong lịch sử Trung Quốc.
Mặc dù tương đối ngắn, thời kỳ lịch sử đầy 𝚑𝚘̂̃𝚗 𝚕𝚘𝚊̣𝚗 𝚟𝚊̀ 𝚌𝚑𝚒𝚗𝚑 𝚌𝚑𝚒𝚎̂́𝚗 này đã được tiểu thuyết hóa trong văn học và rất nổi tiếng ở Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên và các nước Đông Nam Á. Nó được chuyển thể thành các vở kịch, tiểu thuyết, truyện dân gian, truyện dã sử cũng như trong phim ảnh, phim truyền hình nhiều tập và 𝚝𝚛𝚘̀ 𝚌𝚑𝚘̛𝚒 đ𝚒𝚎̣̂𝚗 𝚝𝚞̛̉. Nổi bật nhất trong số đó là tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung, một tác phẩm hư cấu dựa phần lớn theo lịch sử. Ghi chép lịch sử chính thức của thời kỳ này là Tam quốc chí của Trần Thọ, với sự hiệu đính của Bùi Tùng Chi sau này.
Có nhiều người cho rằng, sự 𝚜𝚞̣𝚙 đ𝚘̂̉ của triều đại nhà Hán vốn bắt nguồn từ cuộc 𝚔𝚑𝚘̛̉𝚒 𝚗𝚐𝚑𝚒̃𝚊 Khăn Vàng của Trương Giác và 𝚕𝚘𝚊̣𝚗 Đổng Trác. Tuy nhiên, những người thực sự đẩy thiên hạ vào cảnh đại 𝚕𝚘𝚊̣𝚗 lại không phải là 2 nhân vật này.
Đổng Trác không hẳn là nguyên nhân thực sự khiến Hán triều 𝚜𝚞𝚢 𝚟𝚘𝚗𝚐.
Lịch sử Hán triều từ khi mới khai quốc cho tới lúc 𝚜𝚞𝚢 𝚟𝚘𝚗𝚐 đã có không ít lần lâm vào những đại 𝚗𝚊̣𝚗 do hoạn quan can dự triều chính hoặc 𝚗𝚐𝚘𝚊̣𝚒 𝚝𝚑𝚒́𝚌𝚑 chuyên quyền.
Tới cuối thời Đông Hán, tình trạng này càng lúc càng trở nên nghiêm trọng. Cuộc đ𝚊̂́𝚞 đ𝚊́ giữa những thế lực chuyên quyền đối lập nhau đã biến hoàng thất nhà Hán chỉ còn là những 𝚔𝚎̉ 𝚋𝚞̀ 𝚗𝚑𝚒̀𝚗.
Triều chính đã rối ren, thiên hạ lại gặp thêm 𝚗𝚊̣𝚗 thiên tai, dân chúng bị đẩy vào cảnh 𝚕𝚊̂̀𝚖 𝚝𝚑𝚊𝚗, 𝚔𝚑𝚘̂́𝚗 𝚌𝚞̀𝚗𝚐.
Cũng chính vì lý do này mà khi Trương Giác vừa phất cờ 𝚔𝚑𝚘̛̉𝚒 𝚗𝚐𝚑𝚒̃𝚊 đã được không ít bách tính ủng hộ, tạo được thanh thế vô cùng lớn.
Thế nhưng cuộc 𝚔𝚑𝚘̛̉𝚒 𝚗𝚐𝚑𝚒̃𝚊 do tầng lớp nông dân lãnh đạo khi đó lại thiếu sức 𝚌𝚑𝚒𝚎̂́𝚗 đ𝚊̂́𝚞 nên đã bị đ𝚊̀𝚗 𝚊́𝚙, về cơ bản không tạo thành 𝚝𝚑𝚞̛𝚘̛𝚗𝚐 𝚝𝚘̂̉𝚗 quá sâu sắc đối với một Đại Hán đã có 4 thế kỷ 𝚌𝚊𝚒 𝚝𝚛𝚒̣.
Cuộc 𝚔𝚑𝚘̛̉𝚒 𝚗𝚐𝚑𝚒̃𝚊 Khăn Vàng cũng không phải là nhân tố chính khiến thiên hạ rơi vào cảnh đ𝚊̣𝚒 𝚕𝚘𝚊̣𝚗. (Ảnh minh họa).
Sau đó, Đổng Trác vào kinh 𝚐𝚊̂𝚢 𝚑𝚘̣𝚊, làm 𝚕𝚘𝚊̣𝚗 triều chính.
Kẻ này mặc dù 𝚑𝚊́𝚖 𝚜𝚊̆́𝚌, 𝚝𝚊̀𝚗 𝚋𝚊̣𝚘, nhưng quốc gia khi đó ít nhất vẫn duy trì các hoạt động bình thường, việc triều chính vẫn được giải quyết đều đặn, thế cục thiên hạ nhìn chung còn đang nằm trong phạm vi mà triều đình có thể 𝚔𝚑𝚘̂́𝚗𝚐 𝚌𝚑𝚎̂́.
Về sau, các chư hầu rục rịch 𝚔𝚑𝚘̛̉𝚒 𝚋𝚒𝚗𝚑 với danh nghĩa giúp Hoàng đế 𝚙𝚑𝚊̣𝚝 Đổng Trác. Mặc dù mỗi người họ đều có tâm tư riêng, nhưng chí ít mục đích d.ấ.y q.u.ân trên danh nghĩa vẫn xuất phát từ lòng trung thành với Hán thất để khôi phục sự 𝚝𝚑𝚘̂́𝚗𝚐 𝚝𝚛𝚒̣ của triều đình Đại Hán.
Vì vậy, Đổng Trác hay Trương Giác hoặc các chư hầu vốn không phải là nguyên nhân chân chính gây ra cảnh 𝚕𝚘𝚊̣𝚗 𝚕𝚊̣𝚌.
Những người “đầu sỏ” đứng sau thế cục 𝚙𝚑𝚊̂𝚗 𝚝𝚛𝚊𝚗𝚑 thời bấy giờ thực chất là 3 nhân vật có tiếng vào cuối thời Đông Hán. Một trong số đó chính là Viên Thiệu xuất thân từ một danh môn vọng tộc với “bốn đời Tam công”.
Viên Thiệu – kẻ châm ngòi cho thế cục 𝚙𝚑𝚊̂𝚗 𝚝𝚛𝚊𝚗𝚑
Viên Thiệu được coi là một trong những nhân vật “đầu sỏ” trong việc đẩy cơ nghiệp nhà Hán đến bên bờ 𝚍𝚒𝚎̣̂𝚝 𝚟𝚘𝚗𝚐 và tạo điều kiện cho chư hầu khắp nơi có cơ hội 𝚗𝚘̂̉𝚒 𝚍𝚊̣̂𝚢. (Ảnh minh họa).
Viên Thiệu mặc dù xuất thân từ một danh môn vọng tộc vào cuối thời nhà Hán nhưng lại không được công nhận là con trai trưởng vì ông vốn do một a hoàn sinh ra.
Chính xuất thân này đã khiến Viên Thiệu sở hữu địa vị không mấy có tiếng nói trong nhà chứ chưa bàn tới việc nhận được sự hỗ trợ, ủng hộ của dòng họ danh gia ấy.
Nhân vật này mặc dù bị người thời bấy giờ đánh giá là “không có thực lực gì đáng kể” nhưng lại sở hữu một 𝚍𝚊̃ 𝚝𝚊̂𝚖 không hề nhỏ. Ý thức được xuất thân có phần thua kém của mình, Viên Thiệu từ sớm đã luôn muốn lôi kéo các sĩ tộc để leo lên địa vị cao hơn.
Lúc bấy giờ, thế lực của hoạn quan với các sĩ tộc từ sớm đã nảy sinh 𝚖𝚊̂𝚞 𝚝𝚑𝚞𝚊̂̃𝚗 vô cùng 𝚐𝚊𝚢 𝚐𝚊̆́𝚝.
Đại tướng quân Hà Tiến vì mục đích 𝚌𝚑𝚎̀𝚗 𝚎́𝚙 hoạn quan nên muốn mượn lực của giới sĩ tộc. Vừa nhìn ra điều ấy, Viên Thiệu đã nhanh chóng chớp ngay cơ hội đổi đời ngàn năm có một của mình.
Lợi dụng 𝚖𝚊̂𝚞 𝚝𝚑𝚞𝚊̂̃𝚗 giữa sĩ tộc và hoạn quan, Viên Thiệu đã nảy ra một chủ ý tưởng là diệu kế nhưng hóa ra lại là h.ạ sách. (Ảnh minh họa).
Viên Thiệu hàng ngày vẫn thường xuyên giao thiệp với các gia đình sĩ tộc, thỉnh thoảng còn thu nhận một số nhân sĩ bị h.oạn qu.an 𝚋𝚞̛́𝚌 𝚑𝚊̣𝚒, cho nên ấn tượng của ông trong mắt Hà Tiến cũng rất tốt.
Sau này, Hà Tiến bổ nhiệm Viên Thiệu làm Tư lệ hiệu úy, nắm quyền rất lớn, thậm chí có thể trực tiếp 𝚝𝚛𝚞̛̀𝚗𝚐 𝚙𝚑𝚊̣𝚝 h.oạn qu.an.
Thế nhưng họ Viên này có 𝚍𝚊̃ 𝚝𝚊̂𝚖 nhưng lại chẳng có gan, vì luôn sợ bị thế lực đối địch 𝚝𝚛𝚊̉ 𝚝𝚑𝚞̀ nên không dám tự tay đ.ộng th.ủ.
Sau một hồi toan tính tới lui, Viên Thiệu liền nghĩ ra một chủ ý: Đó là triệu tập một số chư hầu ở vùng khác lãnh binh tiến quân, dùng uy thế của họ 𝚑𝚞̀ 𝚍𝚘̣𝚊 Hà Thái hậu, từ đó 𝚍𝚒𝚎̣̂𝚝 𝚝𝚛𝚞̛̀ h.oạn qu.an.
Đề nghị này nhanh chóng được Hà Tiến tiếp nhận. Thế nhưng Tào Tháo bấy giờ vừa nghe xong đã cho rằng đó là một kế hoạch ngu ngốc, vì vậy nên âm thầm coi thường Viên Thiệu.
Tháng 8 năm 189, Hà Tiến theo ý kiến của Viên Thiệu, vào cung Trường Lạc gặp Hà thái hậu xin ý chỉ đề nghị 𝚐𝚒𝚎̂́𝚝 hết các h.oạn qu.an. Việc lộ ra, các h.oạn qu.an chủ động r.a t.ay trước, ph.ục b.inh 𝚐𝚒𝚎̂́𝚝 𝚌𝚑𝚎̂́𝚝 Hà Tiến.
Tin tức truyền ra, Viên Thiệu và Viên Thuật mang quân đ𝚊́𝚗𝚑 vào hoàng cung 𝚐𝚒𝚎̂́𝚝 các hoạn quan báo thù cho Hà Tiến. Quân Viên Thiệu 𝚌𝚑𝚎́𝚖 𝚐𝚒𝚎̂́𝚝 một trận lớn trong cung, nhiều h.oạn qu.an lương thiện và nhiều người không phải hoạn quan cũng bị 𝚐𝚒𝚎̂́𝚝 lầm. Tổng số người bị 𝚐𝚒𝚎̂́𝚝 là hơn 2000 người.
Anh em Hán Thiếu Đế trong lúc 𝚕𝚘𝚊̣𝚗 𝚕𝚊̣𝚌 phải ch.ạy ra ngoài. Đúng lúc đó Đổng Trác theo lệnh gọi của Hà Tiến vừa kéo quân tới kinh thành, đón được anh em vua Hán đưa về cung.
Viên Thiệu đang giữ chức Hổ bôn trung lang tướng có thế lực rất mạnh, nhiều vây cánh trong triều và vài vạn quân. Vào Lạc Dương, Đổng Trác muốn 𝚝𝚑𝚊𝚘 𝚝𝚞́𝚗𝚐 triều đình nhưng ban đầu còn e dè Viên Thiệu. Thủ hạ của Viên Thiệu có người khuyên ông nên trấn á.p Đổng Trác ngay nhưng ông chần chừ chưa quyết. Lúc đó lực lượng trong tay Đổng Trác chỉ có 3000 quân. Trác nghĩ ra một kế để 𝚕𝚞̛̀𝚊 Viên Thiệu. Đêm đêm Đổng Trác sai quân lính giả làm dân, sai họ ra khỏi thành; tới sáng hôm sau họ lại mặc áo lính, xếp thành đội ngũ, gióng trống phất cờ đi vào thành. Viên Thiệu thấy mỗi ngày Đổng Trác lại có vài ngàn quân vào thành, không hiểu nổi Đổng Trác có bao nhiêu binh mã, vì thế Viên Thiệu có ý s.ợ Đổng Trác.
Đổng Trác định ph.ế Thiếu Đế để lập hoàng tử Lưu Hiệp, bèn mang việc đó ra bàn với Viên Thiệu tại nhà. Viên Thiệu là người cùng phe Hà Tiến – anh Hà thái hậu, mẹ của Thiếu Đế, vì vậy không đồng ý ph.ế lập. Đổng Trác tỏ ý 𝚐𝚒𝚊̣̂𝚗 𝚍𝚞̛̃ vì sự 𝚌𝚑𝚘̂́𝚗𝚐 đ𝚘̂́𝚒 của Viên Thiệu. Hai bên chưa ra mặt đ𝚊́𝚗𝚑 nhau. Đổng Trác ngại vì mình mới vào kinh và nhà họ Viên có gia thế mạnh nhiều đời nên chưa h.ành đ.ộng; còn Viên Thiệu cũng lo lắng vội đi khỏi phủ Đổng Trác rồi bỏ kinh thành trốn lên Ký châu thuộc Hà Bắc.
Đổng Trác treo giải thưởng lớn cho ai b.ắt được Viên Thiệu. Thị trung Chu Bí và Hiệu úy Ngũ Quỳnh có tình thân với họ Viên nên can Đổng Trác không nên 𝚝𝚛𝚞𝚢 𝚋𝚞̛́𝚌 ông mà nên trao cho một chức vụ để vỗ về. Đổng Trác nghe theo, bèn nhân danh vua Hán bổ nhiệm ông làm Thái thú Bột Hải, tước Khang hương hầu.
Tuy đã nhận được chức Thái thú Bột Hải nhưng Viên Thiệu vẫn không bằng lòng, muốn 𝚔𝚑𝚘̛̉𝚒 𝚋𝚒𝚗𝚑 chống Đổng Trác. Châu mục Ký Châu là Hàn Phức vừa được Đổng Trác bổ nhiệm, thấy kẻ sĩ nhiều người hướng về họ Viên, sợ sẽ bất lợi cho địa vị của mình, bèn sai người ng.ăn ch.ặn ngoài cửa nhà Viên Thiệu không cho ph.át b.inh.
Nhưng đúng lúc đó Thái thú Đông quận (thuộc Duyện châu) là Kiều Mạo lại gi.ả nh.ân danh Tam công trong triều là Tư đồ Dương Bưu, Tư không Tuân Sảng và Thái úy Hoàng Uyển, phát hịch kể 𝚝𝚘̣̂𝚒 Đổng Trác, kêu gọi mọi người hãy 𝚌𝚞̛́𝚞 thiên tử Hán Hiến Đế. Trước khí thế ch.ống Đổng Trác mạnh mẽ ở Ký châu, Hàn Phức buộc phải để Viên Thiệu xuất binh và mang quân cùng hưởng ứng. Mở đầu cho các cuộc 𝚌𝚑𝚒𝚎̂́𝚗 𝚝𝚛𝚊𝚗𝚑 𝚜𝚊́𝚝 𝚙𝚑𝚊̣𝚝 lẫn nhau của các chư hầu trên toàn lãnh thổ Trung Hoa.
(Còn nữa)
