Tiếc thay cho một đại tướng trí dũng song toàn, cầm quân khiến Lưu Bị cũng phải cảm thấy s.ợ h.ãi mà cuối cùng phải ôm h.ận b.ỏ m.ạng dưới tay Tư Mã Ý.
Trương Cáp (167-231), tự là Tuấn Nghệ (儁乂), là đại tướng một phương của Tào Tháo, cũng là danh tướng một thời, nhận được sự khen ngợi của Tào Tháo. Ngay cả Lưu Bị cũng đánh giá cao Trương Cáp, cũng s.ợ gặp phải quân ông chỉ huy khi gi.ao tr.anh.
Trương Cáp bắt đầu tham gia chiến trận năm mới 16 tuổi khi có khởi nghĩa Hoàng Cân. Thời Hán mạt ra ứng mộ đ.ánh dẹp Khăn Vàng. Sau khi khởi nghĩa Khăn Vàng tan rã Cáp là thuộc hạ của Hàn Phức.
Nhưng theo ghi chép trong “Nguỵ lược”, cuối cùng Trương Cáp lại ᴄʜếᴛ bởi một chiêu mượn ᴅᴀᴏ ɢɪếᴛ người của Tư Mã Ý. Cùng trong phe cánh của Tào Tháo, tại sao Tư Mã Ý lại ra tay ᴛàɴ độᴄ, đẩy Trương Cáp vào đường ᴄʜếᴛ?
Ban đầu Trương Cáp là thuộc hạ của Viên Thiệu ở Hà Bắc. Ông là người trí dũng song toàn, khéo ứng biến khi cầm quân, giỏi dự đoán địa hình tác chiến. Ông nhiều lần bày m.ưu và khuyên Viên Thiệu nhưng ông ta không nghe lời. Trận Ô Sào đại bại Cáp bị Quách Đồ gièm pha. Viên Thiệu vốn thiếu quyểt đoán tin lời Đồ có ý h.ại Cáp. Kết quả Trương Cáp và Cao Lãm đ.ầu h.àng Tào Tháo và được chủ mới hết sức quý mến, trở thành một trong số Ngũ tử lương tướng dưới trướng Tào Tháo.
Sau khi đầu h.àng Tào Tháo, Trương Cáp nhiều lần lập được chiến công. Bởi Trương Cáp vốn là tướng tài, Tào Tháo vô cùng yên tâm khi để ông cầm quân, vì thế đã giao quân đội cho ông, để ông theo mình ᴛấɴ ᴄôɴɢ Nghiệp Thành. Nhờ sự chiến đấu dũng mãnh của Trương Cáp, quân Thào thuận lợi chiếm được Nghiệp Thành.
Về sau, Trương Cáp lại theo Tào Tháo đến Bột Hải ᴛấɴ ᴄôɴɢ Viên Đàm. Khi ấy ông tự mình dẫn theo một cánh quân bao v.ây Ung Nô, đ.ánh tan tác quân Viên chỉ trong một trận.
Sau này Trương Cáp lại cùng Tào Tháo ch.inh ph.ạt Liễu Thành. Khi ấy ông đảm nhiệm vai trò tiên phong cùng với mãnh tướng Trương Liêu, hai người đều là nhân vật lấy một chọi trăm trên chiến trường, ph.á quân công thành thế như chẻ tre.
Bởi nhiều lần lập được chiến công, Trương Cáp được thăng làm Bình Địch tướng quân. Về sau Trương Cáp còn từng mang quân ch.inh ph.ạt quận Đông Lai, thảo ph.ạt Quản Thừa, cùng những đồng đội thân thiết như Trương Liêu thảo ph.ạt đám Trần Lan, Mai Thành.
Trương Cáp đ.ánh đâu thắng đó, trăm trận trăm thắng. Khi theo Tào Tháo đến Vị Nam, Trương Liêu còn đ.ánh tan thế lực quân phiệt Tây Lương như Mã Siêu, Hàn Toại, đồng thời bao v.ây An Định, áp Dương Thu đầu h.àng.
Trương Cáp và Hạ Hầu Uyên cùng đem quân ᴛấɴ ᴄôɴɢ tên cường đạo Lương Hưng đang chiếm giữ Phu Thành và quân ᴘʜɪếɴ ʟᴏạɴ người dân tộc Đê ở khu vực Vũ Đô, đ.ánh bại đội quân mà Mã Siêu đã vất vả tập hợp lại, bình định được khu vực Tống Kiến thống trị chỉ với một trận.
Về sau, Hạ Hầu Uyên b.ỏ m.ạng trên chiến trường vì khinh đ.ịch, lúc này ba quân không còn thống soái, Trương Cáp nhận nhiệm vụ lúc ng.uy c.ấp, thay thế vị trí thống soái của Hạ Hầu Uyên.
Lưu Bị vốn đã biết khả năng cầm quân chinh chiến của Trương Cáp, hay tin Trương Cáp thống soái ba quân sau khi Hạ Hầu Uyên b.ỏ m.ạng đã cảm thấy rất lo lắng, bởi vì ông s.ợ Trương Cáp chứ không s.ợ Hạ Hầu Uyên.
Lưu Bị nói với thuộc hạ của mình: “Cần ɢɪếᴛ ᴄʜếᴛ Trương Cáp, ɢɪếᴛ Hạ Hầu Uyên cũng vô dụng thôi.”
Trương Cáp và Tư Mã Ý đều là lão tướng của phe Tào Tháo, quan hệ giữa hai người họ không phải là mối quan hệ xa lạ không quen biết.
Ngay trong thời gian quản lý thuỷ quân ở Kinh Châu, khi Tào Tháo định men theo Miện Thủy đi vào Trường Giang, tiến tới ᴛấɴ ᴄôɴɢ Đông Ngô, Tào Duệ từng hạ lệnh cho Trương Cáp thống soái quân ở Quan Trung, chịu sự chỉ huy của Tư Mã Ý.
Vào lần Bắc ph.ạt thứ tư của Gia Cát Lượng, quân Thục đ.ánh với quân Tào của Tư Mã Ý, Trương Cáp. Khi Tư Mã Ý rút quân, không ngờ ông lại hạ lệnh é.p Trương Cáp tr.uy k.ích Gia Cát Lượng.
Trương Cáp vốn là không muốn đuổi theo, bởi ông biết Gia Cát Lượng giỏi bố trí mai phục, phía trước chắc chắn có b.ẫy. Thế nhưng Tư Mã Ý không chịu nghe, dùng quân lệnh ra lệnh cho Trương Cáp phải xông lên. Cuối cùng Gia Cát Lượng quả thực có bố trí mai phục, Trương Cáp bị bắn ᴄʜếᴛ ở đường Mộc Môn.
Khi ấy Tư Mã Ý đã ra lệnh é.p Trương Cáp tr.uy k.ích, dù thừa hiểu Gia Cát Lượng có bố trí mai phục, đây hiển nhiên là chiêu mượn ᴅᴀᴏ ɢɪếᴛ người. Suy cho cùng thì khi ấy Trương Cáp trung thành với Tào Tháo, trong tay có binh quyền, nếu không sớm ᴅɪệᴛ ᴛʀừ hẳn sẽ là mối h.oạ lớn cản trở ý đồ soán quyền đoạt vị của Tư Mã Ý, đó cũng chính là lý do khiến Trương Cáp phải ᴄʜếᴛ.
Tiếc thay cho một đại tướng trí dũng song toàn, cầm quân khiến Lưu Bị cũng phải cảm thấy s.ợ h.ãi mà cuối cùng phải ôm h.ận b.ỏ m.ạng dưới tay Tư Mã Ý.
