Trương Phi bị tướng lĩnh dưới quyền 𝚊́𝚖 𝚜𝚊́𝚝 𝚟𝚒̀ 𝚋𝚊̂́𝚝 𝚖𝚊̃𝚗, nhưng một số học giả Trung Quốc cho rằng, Gia Cát Lượng và Lưu Bị có liên quan đến sự việc này.
Trương Phi là một danh tướng dũng mãnh nhưng suy nghĩ đơn giản.
Trương Phi bị 𝚊́𝚖 𝚜𝚊́𝚝 bởi tính cách 𝚋𝚊̣𝚘 𝚗𝚐𝚞̛𝚘̛̣𝚌 khiến binh sĩ của ông bất mãn, nhưng thực tế, đằng sau sự 𝚋𝚊̣𝚘 𝚗𝚐𝚞̛𝚘̛̣𝚌 của vị tướng này là một 𝚊̂𝚖 𝚖𝚞̛𝚞 được sắp đặt nhiều năm.
Tiểu thuyết Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung được đa số các học giả ngày nay nhận định là chỉ có “bảy phần thực, ba phần hư”.
Theo China News, nhà nghiên cứu Trung Quốc Uông Hoành Hoa đưa ra luận điểm cho rằng, tác giả La Quán Trung đã hư cấu hóa nhân vật Quan Vũ và Trương Phi, nhằm che đậy sự thực, phù hợp với hình ảnh Lưu Bị được khắc họa xuyên suốt trong tiểu thuyết.
𝚅𝚞̣ 𝚊́𝚖 𝚜𝚊́𝚝 Trương Phi ngoài nguyên nhân chủ quan do bản thân Phi 𝚋𝚊̣𝚘 𝚗𝚐𝚞̛𝚘̛̣𝚌 thì Lưu Bị và Gia Cát Lượng đã âm thầm chuẩn bị cho cái 𝚌𝚑𝚎̂́𝚝 của Trương Phi từ nhiều năm trước, ông Uông nói.
Trương Phi và Quan Vũ đều là những người anh em “𝚟𝚊̀𝚘 𝚜𝚒𝚗𝚑 𝚛𝚊 𝚝𝚞̛̉” cùng Lưu Bị trong những ngày tháng 𝚌𝚑𝚘̂́𝚗𝚐 Tào khó khăn. Nhưng khi nhà Thục Hán thành lập, Lưu Bị được cho là đã 𝚊̂𝚖 𝚖𝚞̛𝚞 𝚕𝚘𝚊̣𝚒 𝚋𝚘̉ hai vị tướng này để đảm bảo Lưu Thiện thuận lợi khi đăng cơ, bảo toàn sự lãnh đạo của nhà Lưu ở nước Thục.
Nếu như Lưu Bị, Gia Cát Lượng dám để Quan Vũ 𝚌𝚑𝚎̂́𝚝 𝚝𝚞̛́𝚌 𝚝𝚞̛𝚘̛̉𝚒, liệu Trương Phi có thoát được số mệnh?, ông Uông đặt câu hỏi. Là một học giả độc lập, ông Uông cảm thấy mình có trách nhiệm tìm kiếm sự thật.
Lưu Bị muốn độc 𝚌𝚑𝚒𝚎̂́𝚖 quyền lực
Điển tích “kết nghĩa đào viên” trong Tam quốc diễn nghĩa.
Sau khi cục diện Tam quốc định hình, 𝚖𝚊̂𝚞 𝚝𝚑𝚞𝚊̂̃𝚗 về tư tưởng giữa Lưu Bị và Quan Vũ ngày càng sâu sắc. Lưu Bị chỉ muốn làm hoàng đế nhà Thục Hán trong khi Quan Vũ chủ trương khôi phục triều đình Đông Hán.
Nội bộ lục đục khiến cho nhà Thục Hán đánh mất đi lợi thế về con người, trước khi đại chiến Xích Bích nổ ra.
Đối với Lưu Bị, Trương Phi không có lập trường quan điểm rõ ràng. Ông không có xuất thân bần hàn, cha mất sớm như Lưu Bị, cũng không có tư tưởng 𝚍𝚒𝚎̣̂𝚝 𝚗𝚑𝚞̛̃𝚗𝚐 𝚔𝚎̉ 𝚋𝚊̣𝚘 𝚌𝚑𝚞́𝚊 như Quan Vũ. Trương Phi gia nhập 𝚚𝚞𝚊̂𝚗 đ𝚘̣̂𝚒 hoàn toàn chỉ vì nhiệt huyết, cho rằng phận đại trượng phu nên góp công giúp đất nước.
Không có động cơ rõ ràng nên Trương Phi trung thành với tất cả các thành viên trong Hán tộc, bao gồm cả Lưu Bị. Khi Bị từ chối xưng Hán Trung Vương, Trương Phi cũng khuyên: “Những kẻ khác họ đều mong được xưng đế, huống gì đại ca là chính tông của Hán Triều. Đừng nói làm Hán Trung Vương, tại sao không thể xưng Hoàng đế?”
Học giả Uông Hoành Hoa nhận định, con người Trương Phi quá đơn giản, luôn trung thành với Lưu Bị. Phi cũng lầm tưởng rằng đại ca sẽ mãi mãi giữ trọn lời thề nhân nghĩa, coi ông là huynh đệ.
Mô hình anh em kết nghĩa, cùng nhau 𝚟𝚊̀𝚘 𝚜𝚒𝚗𝚑 𝚛𝚊 𝚝𝚞̛̉ như La Quán Trung khắc họa chỉ phù hợp với thời điểm đồng tâm hiệp lực đ𝚊́𝚗𝚑 thiên hạ. Nhưng không còn phù hợp khi Lưu Bị xưng đế, thành lập nhà Thục Hán.
Ông Uông phân tích, ba huynh đệ Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi đã dày công cùng nhau xây dựng nhà Thục Hán thì hậu duệ lẽ ra phải cùng được hưởng quyền kế vị. Nhưng sau này, Quan Hưng và Trương Bào lại quay sang đ𝚊̂́𝚞 đ𝚊́ nhau.
Quan Vũ và Trương Phi là những huynh đệ đi theo Lưu Bị gây dựng sự nghiệp ngay từ những ngày đầu tiên.
Điều này cho thấy thế hệ sau không đi theo sự sắp đặt của mối quan hệ huynh đệ từ đời trước, mà dựa vào sức mạnh để giải quyết. Lưu Bị là anh cả, là người bị đ𝚎 𝚍𝚘̣𝚊 lợi ích trực tiếp vì con trai Lưu Thiện không có năng lực cạnh tranh.
Chưa bàn đến chuyện xưng đế Trung Nguyên, phải chia sẻ ngôi vị lãnh đạo nước Thục với hai họ Quan, Trương là điều mà Lưu Bị không mong muốn, học giải Uông Hoành Hoa nhận định.
Lưu Bị trong vai trò là huynh trưởng, đồng thời cũng là người có lợi ích bị đ𝚎 𝚍𝚘̣𝚊 trực tiếp, đương nhiên sẽ không để mô hình 𝚌𝚑𝚒́𝚗𝚑 𝚝𝚛𝚒̣ “lý tưởng” đó 𝚞𝚢 𝚑𝚒𝚎̂́𝚙 quyền kế vị và thống trị của Lưu Thiện, phá hủy huyết thống “Hoàng gia chính tông” của ông.
Chưa cần nói tới việc đăng cơ làm Hoàng đế Trung Nguyên, cho dù chỉ dừng ở ngôi Hán Trung Vương hay Hoàng đế Tây Thục, khả năng Lưu Bị chia sẻ thiên hạ với 2 họ Quan, Trương cũng không thể xảy ra, nhất là khi Lưu Thiện hoàn toàn không có năng lực cạnh tranh.
Giống như tổ tiên là Hán Cao Tổ Lưu Bang, Lưu Bị cũng muốn “𝚝𝚊̣̂𝚗 𝚍𝚒𝚎̣̂𝚝” những mối đ𝚎 𝚍𝚘̣𝚊 lợi ích đối với bản thân, rồi mới tính chuyện thống nhất Trung Hoa.
Học giả Uông Hoành Hóa nhận định, Lưu Bị là cao thủ trong việc dùng người. Ban đầu, Lưu Bị mượn tay Quan Vũ, Trương Phi để trở thành hoàng đế Thục hán. Đến khi đại công sắp thành, Bị lại muốn mượn tay người khác để 𝚕𝚘𝚊̣𝚒 𝚝𝚛𝚞̛̀ 𝚑𝚊̣̂𝚞 𝚑𝚘𝚊̣.
Người được Lưu Bị tin tưởng, lựa chọn cho công việc này không ai khác chính là Gia Cát Lượng.
Cái 𝚌𝚑𝚎̂́𝚝 được báo trước
Không phụ sự kỳ vọng của Lưu Bị. Với sở trường của mình, Khổng Minh đã khuếch đại khiếm khuyết trong tính cách của Quan Vũ và Trương Phi bằng những lời nói “mật ngọt”. Đến khi mù quáng về chiến thắng, cả hai bước vào con đường 𝚍𝚒𝚎̣̂𝚝 𝚟𝚘𝚗𝚐 từ lúc nào mà không hay.
Trương Phi 𝚗𝚐𝚑𝚒𝚎̣̂𝚗 𝚛𝚞̛𝚘̛̣𝚞 để rồi mất phương hướng đều nằm trong tính toán của Lưu Bị và Gia Cát Lượng?
Khổng Minh ra lệnh cho Trương Phi lĩnh quân mai phục, diễn màn “tiếng thét trên cầu Trường Bản đẩy lui trăm vạn Tào binh”, chính là giúp Trương Phi khoe được cái “dũng mãnh” của mình.
Trương Phi sau đó nhận được 3 xe 𝚛𝚞̛𝚘̛̣𝚞 ngon của Gia Cát Lượng gửi tặng mà không biết rằng đây là 𝚌𝚊́𝚒 𝚋𝚊̂̃𝚢 Khổng Minh sắp đặt sẵn.
Suốt 3 năm sau cái 𝚌𝚑𝚎̂́𝚝 của Quan Vũ, Lưu Bị không hề nhắc đến chuyện 𝚋𝚊́𝚘 𝚝𝚑𝚞̀, khiến Trương Phi “mất phương hướng”. Từ một vị tướng dũng mãnh, Trương Phi dần trở thành người 𝚗𝚐𝚑𝚒𝚎̣̂𝚗 𝚛𝚞̛𝚘̛̣𝚞, tiêu tan ý chí.
Đến một ngày, Lưu Bị đột nhiên hạ chỉ phát binh phạt Ngô, đồng nghĩa với việc 𝚌𝚊̂́𝚖 𝚛𝚞̛𝚘̛̣𝚞. Trương Phi vốn là người không ưa áp đặt cứng rắn, lệnh cấm của Lưu Bị chỉ khiến Phi càng ham 𝚛𝚞̛𝚘̛̣𝚞, để lộ ra bản tính 𝚋𝚊̣𝚘 𝚗𝚐𝚞̛𝚘̛̣𝚌, khiến các binh sĩ dưới quyền bất bình.
Năm 221, khi đang chuẩn bị chinh phạt Đông Ngô, Trương Phi bị hai tuỳ tướng Trương Đạt và Phạm Cương 𝚜𝚊́𝚝 𝚑𝚊̣𝚒. Hai người này sau đó trốn sang Đông Ngô.
Tam Quốc diễn nghĩa của tác giả La Quán Trung kể rằng, việc Trương phi é.p buộc hai tướng gấp rút may đủ áo giáp trắng để tang Quan Vũ trong thời gian ngắn và đ𝚊́𝚗𝚑 đ𝚊̣̂𝚙 họ tàn tệ là nguyên khiến cho Trương Đạt và Phạm Cương hành động.
Theo các học giả Trung Quốc, cảnh Trương Phi bị tướng lĩnh dưới quyền 𝚊́𝚖 𝚜𝚊́𝚝 khi đang ngủ chỉ là bước cuối cùng trong vở kịch mà Lưu Bị và Gia Cát Lượng đã dựng sẵn. Vì suy nghĩ đơn giản, Trương Phi tự 𝚑𝚊̣𝚒 𝚌𝚑𝚎̂́𝚝 bản thân bằng chính khiếm khuyết của mình.
