Là tướng lĩnh của cả một tập đoàn lớn mạnh tuy nhiên cả Tào Tháo, Lưu Bị và Đổng Trác cũng không ít lần phải тһᴀ́ᴏ ᴄһᴀ̣ʏ trước kẻ đ.ịch. Vậy khi тһᴀ́ᴏ ᴄһᴀ̣ʏ họ sẽ như thế nào?
Đổng Trác c̲.ư̲.ỡ̲.n̲g̲ ̲b̲.ứ̲.c̲ hàng trăm vạn dân тһᴀ́ᴏ ᴄһᴀ̣ʏ theo mình
Đổng Trác (132 – 192), tự Trọng Dĩnh, là một tướng q̲u̲â̲n̲ ̲p̲h̲i̲ệ̲t̲ và quyền thần nhà Đông Hán, đầu thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc.
Trong Tam quốc diễn nghĩa, Đổng Trác nổi tiếng là một g̲i̲.a̲n̲ thần, một q̲u̲â̲n̲ ̲p̲h̲i̲ệ̲t̲ t̲.à̲.n̲ ̲b̲.ạ̲.o̲, dù chỉ giữ chức Thứ sử Tịnh Châu nhưng l̲ợ̲i̲ ̲d̲ụ̲n̲g̲ sự tiến cử của Viên Thiệu với Đại tướng quân Hà Tiến, người đang muốn t̲.i̲ê̲u̲ ̲d̲.i̲ệ̲t̲ thế lực hoạn quan, Đổng Trác đã tiến quân vào kinh k̲h̲ố̲n̲g̲ ̲c̲h̲ế̲ ̲kinh thành, phế Hán Thiếu đế Lưu Biện, lập Hán Hiến đế Lưu Hiệp, làm l̲ũ̲n̲g̲ ̲đ̲o̲ạ̲n̲ triều đình.
Khi đó, các lộ chư hầu trong nước, đứng đầu là Viên Thiệu, bất bình với sự chuyên quyền t̲.à̲n̲ ̲đ̲.ộ̲c̲ của Trác, đã liên minh lại để thảo ph.ạt Đổng Trác vào năm 190. Thái thú Trường Sa là Tôn Kiên cũng hưởng ứng, tiến binh đ.ánh Đổng Trác.
Khi Tôn Kiên tiến đến Đại Cốc cách Lạc Dương 90 dặm. Đổng Trác thấy Tôn Kiên áp sát kinh thành, bèn đích thân ra trận, g̲i̲a̲o̲ ̲c̲h̲i̲ế̲n̲ với Tôn Kiên một trận nhưng bị đ.ánh bại.
Đổng Trác s.ợ h.ãi, tính đường mang vua Hán bỏ kinh thành Lạc Dương ᴄһᴀ̣ʏ sang Trường An nên đặt ra những lời s̲ấ̲m̲ ̲t̲r̲u̲y̲ề̲n̲ để triệu tập trăm quan bàn nên thiên đô. Dương Bưu trong số ít người phản đối mạnh mẽ ý định của Đổng Trác. Đổng Trác t̲ứ̲c̲ ̲g̲i̲ậ̲n̲ bèn mượn cớ có th.iên t.ai xuất hiện làm đ̲i̲ề̲m̲ ̲x̲ấ̲u̲, định cách chức Dương Bưu, nhưng chưa thực hiện thì vội vã mang vua Hiến Đế ᴄһᴀ̣ʏ.
Sau đó, Đổng Trác c̲.ư̲ỡ̲n̲g̲ ̲b̲.ứ̲c̲ hàng trăm vạn dân Lạc Dương bỏ kinh thành về Trường An. Trước khi đi, Đổng Trác hạ lệnh đ̲.ố̲t̲ ̲c̲h̲.á̲y̲ cung thất ở Lạc Dương, đào bới hết lăng m.ộ, lấy vật báu.
Lưu Bị không muốn тһᴀ́ᴏ ᴄһᴀ̣ʏ bỏ mặc dân chúng
Lưu Bị (161 – 223) tự là Huyền Đức, người quận Trác thuộc U Châu, là một vị thủ lĩnh q̲u̲â̲n̲ ̲p̲h̲i̲ệ̲t̲, hoàng đế khai quốc nước Thục Hán thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc.
Năm 208, Tào Tháo đã t̲.i̲ê̲u̲ ̲d̲.i̲ệ̲t̲ xong các thế lực q̲u̲â̲n̲ ̲p̲h̲i̲ệ̲t̲ phương bắc mà trong đó lớn nhất là Viên Thiệu, hoàn toàn làm chủ phương bắc, nắm trong tay 8 trong số 13 châu lớn trên toàn quốc.
Để tiếp tục mở rộng thế lực, t̲.i̲ê̲u̲ ̲d̲.i̲ệ̲t̲ các thế lực cát cứ còn lại, Tào Tháo tiến hành nam chinh. Mục tiêu đầu tiên ở phương nam của Tào Tháo là Kinh Châu, hiện nằm trong tay Lưu Biểu. Bên cạnh Lưu Biểu còn có Lưu Bị – đối th.ủ bị Tào Tháo đ.ánh bại ở phương bắc ᴄһᴀ̣ʏ về nương nhờ, được giao trấn thủ ở địa đầu Tân Dã.
D.i.ệt Kinh Châu đồng nghĩa với việc cùng lúc d.i.ệt 2 họ Lưu, làm bàn đạp t̲ấ̲n̲ ̲c̲ô̲n̲g̲ sang Giang Đông – vùng đất hiểm trở của họ Tôn, lực lượng đáng kể nhất trong các chư hầu còn lại.
Giữa lúc quân Tào đang áp sát Kinh Châu thì Lưu Biểu qua đời. Thấy quân Tào lại gần, Lưu Bị vẫn chưa biết Lưu Biểu đã c̲h̲.ế̲.t̲, vội bỏ Tân Dã rút về Phàn Thành và sai sứ cấp báo về Tương Dương cho Lưu Biểu.
Con út Lưu Biểu là Lưu Tông được lập lên kế vị làm Châu mục Kinh Châu, đã nghe theo lời khuyên của các thuộc cập quyết định hàng Tào Tháo.
Nghe lệnh của Lưu Tông b.ắ.t mình phải cùng hàng Tào Tháo, Lưu Bị kinh ngạc và t̲ứ̲c̲ ̲g̲i̲ậ̲n̲, quát đuổi Tống Trung. Biết mình không thể lấy lực lượng nhỏ ở Phàn Thành để chống đại quân Tào, Lưu Bị và các tướng sĩ bỏ ᴄһᴀ̣ʏ về phía nam.
Ông sai Quan Vũ mang 1 vạn quân thủy, rút về Giang Hạ để hợp binh với Lưu Kỳ đang trấn thủ tại đây; còn Lưu Bị đi cùng Gia Cát Lượng, Triệu Vân, Trương Phi và đại bộ phận các tướng văn võ với cánh quân bộ qua Tương Hà, định đi tới chỗ h̲.i̲.ể̲.m̲ ̲y̲ế̲u̲ Giang Lăng là nơi chứa lương thực và v̲.ũ̲ ̲k̲h̲.í̲ ̲của Kinh Châu. Người dân không muốn hàng Tào Tháo nên cũng đi theo đoàn quân bộ của Lưu Bị.
Khi đi ngang qua Tương Dương, nhiều quan lại và dân chúng quyết định ᴄһᴀ̣ʏ n.ạ.n theo Lưu Bị. Gia Cát Lượng bèn khuyên ông đ.ánh úp Tương Dương, chắc chắn Lưu Tông sẽ không chống đỡ nổi, nhưng ông không nghe theo, chỉ nói vọng vào thành mấy câu trách Lưu Tông rồi tiếp tục đi về phía nam. Hàng vạn dân Kinh Châu ở khu vực Tương Dương cũng s.ợ bị Tào Tháo t̲.à̲.n̲ ̲s̲.á̲.t̲ ̲nên bỏ Lưu Tông theo Lưu Bị, vì vậy số người đi theo ông về phía nam lên tới hơn chục vạn, với hàng ngàn cỗ xe.
Tào Tháo tiến thẳng tới thủ phủ Tương Dương để tiếp nhận Lưu Tông đầu hàng. Lại nghe tin Lưu Bị đã đi Giang Lăng, Tào Tháo vội lấy 5000 quân kỵ binh tinh nhuệ, sai em họ là Tào Thuần chỉ huy cùng đi, cấp tốc đuổi theo, mỗi ngày đêm đi được 300 dặm.
Lưu Bị dẫn đám đông quân lẫn với dân, ᴄһᴀ̣ʏ l.o.ạ.n rất lộn xộn, không thành hàng ngũ, lại không thể đi nhanh dù biết Tào Tháo đang truy kích. Mỗi ngày đoàn quân của ông chỉ đi được hơn 10 dặm. Phía trước còn 300 dặm đường mới tới Giang Lăng. Lưu Bị phải bố trí lại lực lượng, sai Trương Phi mang 2000 quân mã ch.ặ.n hậu, Triệu Vân dẫn vài trăm quân hộ vệ gia quyến; còn ông cùng Gia Cát Lượng dẫn quân chủ lực bảo vệ d̲â̲n̲ ̲t̲ị̲ ̲n̲ạ̲n̲. Có người khuyên ông dẫn một số quân đi trước tới Giang Lăng, nhưng ông nhất định không bỏ dân chúng, cho rằng muốn làm việc lớn phải lấy dân làm gốc.
Khi Lưu Bị đi tới Đương Dương – Tràng Bản thì quân Tào đuổi tới nơi, đụng độ với đội quân chặn hậu do Trương Phi chỉ huy. Quân Tào đông hơn nhiều lại tinh nhuệ, đã đ.ánh tan đội quân của Trương Phi và t̲ấ̲n̲ ̲c̲ô̲n̲g̲ vào quân chủ lực của Lưu Bị cùng dân chúng.
Quân Lưu Bị tuy đông hơn quân Tào, nhưng do phải dàn trải để canh giữ cho dân ᴄһᴀ̣ʏ n.ạ.n nên không thể tổ chức thành đội ngũ chỉnh tề để n̲g̲h̲ê̲n̲h̲ ̲c̲h̲i̲ế̲n̲, bị Tào Tháo t̲ấ̲n̲ ̲c̲ô̲n̲g̲ dữ dội nên tan vỡ. Lưu Bị thất bại nặng nề, cùng Gia Cát Lượng, Trương Phi và binh sĩ bỏ ᴄһᴀ̣ʏ тһᴏᴀ́т тһᴀ̂п, bỏ lại toàn bộ quân trang nặng, gia quyến và dân chúng.
Tào Tháo xin Quan Vũ tha cho thuộc hạ
Tào Tháo (155-220) là nhà chính trị, quân sự kiệt xuất cuối thời Đông Hán đầu thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc.
Theo Tam quốc diễn nghĩa, sau khi thua trận Xích Bích trên đường тһᴀ́ᴏ ᴄһᴀ̣ʏ, Tào Tháo quyết định dẫn quân qua đường Hoa Dung để tr.ố.n ᴄһᴀ̣ʏ. Ngờ đâu, mọi đường đi nước bước của ông lại vẫn nằm trong lòng bàn tay của Khổng Minh. Toán quân do Quan Vũ c̲ầ̲m̲ ̲đ̲ầ̲u̲ đã ch.ặn đ.ánh từ bao giờ.
Tào Tháo biết mình không thể thoát nên đã xin Quan Vũ nể tình xưa mà tha cho thuộc hạ của ông một con đường sống, còn mình sẽ để cho Quan Vũ xử lý. Thời điểm đó nếu Quan Vũ h̲.ạ̲ ̲s̲.á̲.t̲ Tào Tháo thì thanh danh của ông càng tăng vọt. Thế nhưng, Quan Vũ đâu phải người ham danh lợi, tính cách nổi tiếng nhất của ông là trung nghĩa. Ông trung với Lưu Bị nhưng vẫn giữ được cái nghĩa với Tào Tháo, năm xưa Tào Tháo từng đối đãi với ông không bạc, nên Quan Vũ quyết định làm trái với quân lệnh trạng, th.a cho k.ẻ đ.ịch một đường s.ống.
Tuy nhiên, sự kiện này là do La Quán Trung đã hư cấu ra. Theo sử liệu, trong trận chiến Xích Bích, khi liên minh Tôn – Lưu được hình thành, Chu Du đứng ra gánh vác trách nhiệm chính đ̲.ư̲.ơ̲.n̲g̲ ̲đ̲.ầ̲.u̲ với Tào Tháo. Hai bên đồng tâm cộng tác chống k̲.ẻ̲ ̲t̲h̲.ù̲ chung. Tháng 12/208, Chu Du dùng h̲.ỏ̲.a̲ ̲c̲.ô̲n̲g̲ ̲đ̲.ố̲.t̲ thủy trại quân Tào ở Xích Bích, Ô Lâm, đại p̲.h̲.á̲ quân Tào.
Trong khi quân Ngô t̲ấ̲n̲ ̲c̲ô̲n̲g̲, Lưu Bị cùng các tướng Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân cũng chuẩn bị t.ác ch.iến, phối hợp t̲ấ̲n̲ ̲c̲ô̲n̲g̲, tr.uy k.ích bại binh Tào Tháo. Do lực lượng ít, Lưu Bị tập trung quân vào 2 việc: một là bố trí lực lượng tự vệ phòng khi chiến dịch thất bại, hai là tr.uy k.ích quân Tào. Với việc tr.uy k.ích quân Tào, ông bố trí quân đón đ.ánh ở Hoa Dung là ngả đường Tào Tháo ᴄһᴀ̣ʏ từ Ô Lâm về Giang Lăng. Vì binh lực của Lưu Bị ít nên Tào Tháo vẫn đi thoát.
Theo sách Sơn Dương công tải ký, khi đến Hoa Dung, Tào Tháo đắc thắng cười Lưu Bị sao không biết p̲h̲.ó̲n̲g̲ ̲h̲.ỏ̲.a̲ ̲m̲a̲i̲ ̲p̲h̲ụ̲c̲ ở chỗ này. Sau đó quân Lưu Bị n̲ổ̲i̲ ̲l̲.ử̲.a̲ xông vào đ.ánh g̲.i̲.ế̲.t̲ nhưng quân Tào đã đi qua.
Tào Tháo ᴄһᴀ̣ʏ thoát về Giang Lăng rồi đi Tương Dương, sau đó bố trí Tào Nhân giữ Giang Lăng, Nhạc Tiến giữ Tương Dương, bản thân mình mang đại quân về bắc.