Triệu Vân là một trong những 𝑣𝑜̃ 𝑡𝑢̛𝑜̛́𝑛𝑔 bản lĩnh cao cường nhất thời Tam quốc. Nhưng thực tế ghi chép của chính sử, chức vị của dũng tướng này không cao. Sau khi xưng đế, Lưu Bị chỉ phong cho Triệu Vân chức Dực Quân tướng quân, thua xa hàng đại tướng.

Hình ảnh Triệu Vân trên phim
Hình ảnh Triệu Vân trên phim

Triệu Vân (tên tự là Tử Long, người vùng Thường Sơn) là danh tướng thời kỳ cuối nhà Hán ở thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc. Nổi tiếng với v.õ nghệ cao cường, suy nghĩ thấu đáo lại tận trung vì nước, Triệu Vân được xem là khai quốc công thần nhà Thục Hán, được binh sĩ ca ngợi là “Hổ uy tướng quân”.

Trước khi đi theo Lưu Bị, Triệu Vân vốn là tướng dưới trướng Công Tôn Toản. Khi các chư hầu 𝑘𝑒̂́𝑡 đ𝑜̂̀𝑛𝑔 𝑚𝑖𝑛ℎ, Lưu Bị cũng có dịp kết giao cùng Công Tôn Toản.

Ngay từ những ngày ấy, Lưu Bị không ít lần “mượn dùng” Triệu Vân để đi đ𝑎́𝑛ℎ 𝑔𝑖𝑎̣̆𝑐 cùng. Mối quan hệ giữa hai người dần dần trở nên thân thiết.

Sau cái 𝑐ℎ𝑒̂́𝑡 của Công Tôn Toản, Triệu Vân tìm tới Lưu Bị và được ông thu nhận.

Tam quốc diễn nghĩa mô tả ông là 𝑚𝑎̃𝑛ℎ 𝑡𝑢̛𝑜̛́𝑛𝑔 muôn người không địch nổi, cả đời 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑐ℎ𝑖𝑒̂́𝑛 với không ít người và nổi tiếng nhất với màn đơn thương độc mã 𝑝ℎ𝑎́ vòng vây của hàng vạn quân Tào Ngụy, 𝑐𝑢̛́𝑢 ấu chúa.

Tuy vậy, nhiều học giả vẫn thắc mắc vì sao Triệu Vân không được giữ chức cao dưới trướng Lưu Bị dù tài giỏi không kém Quan Vũ – Trương Phi?

Ảnh hưởng lớn từ tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa, nhiều người mặc định Triệu Vân là một trong những v.õ tướng bản lĩnh cao cường nhất thời Tam quốc. Nhưng thực tế ghi chép của 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑠𝑢̛̉, chức vị của Triệu Vân không cao. Sau khi xưng đế, Lưu Bị chỉ phong cho Triệu Vân chức Dực Quân tướng quân, thua xa hàng đại tướng.

Từ đó nảy sinh nhiều 𝑡𝑟𝑎𝑛ℎ 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑛 về tài năng của Vân khi so sánh với những danh tướng còn lại trong Ngũ hổ tướng hay thậm chí cả Nguỵ Diên.

Công trạng nổi tiếng nhất của Triệu Vân là đơn thương độc mã 𝑝ℎ𝑎́ vạn quân Tào, 𝑐𝑢̛́𝑢 ấu chúa

Trang Storm Media đưa ra một số lý do giải thích thắc mắc này.

Thứ nhất là về thân thế. Thời Tam quốc, thân thế vô cùng quan trọng và ảnh hưởng tới thứ bậc chức vụ một người sẽ nắm giữ. Triệu Vân xuất thân trong một gia đình không có danh tiếng ở huyện Chân Định, quận Thường Sơn. Quan Vũ và Trương Phi xuất thân cũng không hơn Triệu Vân nhưng lại là anh em kết nghĩa của chủ công Lưu Bị.

Lý do thứ hai khiến Triệu Vân không được trọng dụng nằm ở tính cách của ông. Theo Storm Media, Triệu Vân không màng chức tước, một lòng trung thành, cần mẫn. Khi 𝑟𝑎 𝑡𝑟𝑎̣̂𝑛, tôn chỉ của vị tướng này không phải để được quyền cao, chức trọng mà chỉ để trung quân, báo quốc.

Ngoài ra, một lý do nữa khiến Triệu Vân không thể nắm giữ chức vụ cao khi làm tướng nhà Thục Hán là do ít được đ𝑎́𝑛ℎ những 𝑡𝑟𝑎̣̂𝑛 lớn. Năng lực và phẩm chất cá nhân của Triệu Vân không ai phủ nhận. Nhưng cũng chính sự trung thành, đáng tin cậy của Triệu Vân khiến Lưu Bị giữ ông lại bên mình để bảo vệ cho bản thân và gia quyến. Đó là lý do khiến Triệu Vân ít có cơ hội thống lĩnh đại quân cũng như lập đại công. Thành tích nổi bật nhất của ông thực tế chỉ là việc…𝑐𝑢̛́𝑢 ấu chúa.

Có ý kiến cho rằng, Triệu Vân nhận 𝘤𝘢́𝘪 𝘤𝘩𝘦̂́𝘵 “nhẹ nhàng” nhất trong Ngũ hổ tướng

Ngoài những 𝑡𝑟𝑎𝑛ℎ 𝑐𝑎̃𝑖 xung quanh chức tước của Tử Long, một luồng ý kiến cho rằng Triệu Vân là người nhận 𝘤𝘢́𝘪 𝘤𝘩𝘦̂́𝘵 “nhẹ nhàng” nhất trong Ngũ hổ tướng khi ra đi vì tuổi già trong khi 4 hổ tướng khác đều 𝘤𝘩𝘦̂́𝘵 𝑡ℎ𝑎̉𝑚 (người bị 𝑐ℎ𝑎̣̆𝑡 đ𝑎̂̀𝑢, 𝑝ℎ𝑎̉𝑛 𝑏𝑜̣̂𝑖, 𝑘𝑒̉ 𝑙𝑎̂𝑚 𝑏𝑎̣𝑜 𝑏𝑒̣̂𝑛ℎ). Nhiều bình luận trái chiều được đưa ra để 𝑡𝑟𝑎𝑛ℎ 𝑐𝑎̃𝑖 về ý kiến này.

Adam Han, người tìm hiểu về thời Tam quốc, ủng hộ luồng ý kiến trên. Theo Han, sử gia Trần Thọ, tác giả sách “Tam quốc chí”, từng đưa ra đ𝑎́𝑛ℎ giá về Ngũ hổ tướng trong tác phẩm của mình và điều này cũng hé lộ phần nào về kết cục của họ.

Theo đó, Quan Vũ và Trương Phi là 𝑚𝑎̃𝑛ℎ 𝑡𝑢̛𝑜̛́𝑛𝑔 sức địch vạn người nhưng một người quá 𝑛𝑔𝑎̣𝑜 𝑚𝑎̣𝑛 còn người kia lại 𝑙𝑜̂̃ 𝑚𝑎̃𝑛𝑔. Mã Siêu dù mạnh mẽ nhưng có phần tự phụ và 𝑡𝑎̀𝑛 𝑏𝑎̣𝑜. Hoàng Trung vẫn là chiến tướng nhưng tuổi đã cao. Triệu Vân trung thành, can đảm, 𝑚𝑢̛𝑢 𝑙𝑢̛𝑜̛̣𝑐.

Han cho rằng cả 4 hổ tướng đều có những điểm yếu 𝑐ℎ𝑖́ 𝑚𝑎̣𝑛𝑔 khiến họ phải nhận kết cục 𝑡ℎ𝑒̂ 𝑡ℎ𝑎̉𝑚. Riêng Triệu Vân, gần như không có điểm yếu, nên khi 𝑐ℎ𝑖𝑛ℎ 𝑐ℎ𝑖𝑒̂́𝑛 không bị tướng lĩnh 𝑝ℎ𝑎̉𝑛 𝑏𝑜̣̂𝑖, được 𝑘𝑒̉ 𝑡ℎ𝑢̀ tôn trọng và chỉ ra đi vì tuổi già.

Triệu Vân được tướng lĩnh tôn trọng, 𝑘𝑒̉ 𝑡ℎ𝑢̀ nể phục

Trong khi đó, Pun Anansakunwat, người nghiên cứu lịch sử Trung Quốc 17 năm, lại cho rằng không chỉ có Triệu Vân là người nhận được 𝑐𝑎́𝑖 𝑐ℎ𝑒̂́𝑡 “nhẹ nhàng” (𝑐ℎ𝑒̂́𝑡 𝑑𝑜 𝑏𝑒̣̂𝑛ℎ 𝑡𝑎̣̂𝑡 hoặc tuổi già).

Theo Anansakunwat, Hoàng Trung và Mã Siêu cũng không gục ngã ở 𝑐ℎ𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔. “Sau trận Hán Trung (217-219), Hoàng Trung khi đó đã 80 tuổi. Trong Tam quốc diễn nghĩa, lão tướng này ra đi do 𝑏𝑖̣ 𝑡ℎ𝑢̛𝑜̛𝑛𝑔 𝑛𝑎̣̆𝑛𝑔 trong trận Di Lăng (221-222). Tuy nhiên, trong lịch sử, Hoàng Trung mất do lâm 𝑏𝑒̣̂𝑛ℎ năm 221”, Anansakunwat phân tích.

Về Mã Siêu, Anansakunwat cho rằng vị 𝑚𝑎̃𝑛ℎ 𝑡𝑢̛𝑜̛́𝑛𝑔 này cũng lâm 𝑏𝑒̣̂𝑛ℎ và ra đi khi còn trẻ.

Eward Tan, cựu trợ lý hỗ trợ giảng dạy tại đại học Waterloo (Canada), ủng hộ quan điểm của Anansakunwat. Theo Eward, vị tướng duy nhất trong Ngũ hổ tướng 𝑐ℎ𝑒̂́𝑡 trên 𝑐ℎ𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 là Quan Vũ sau khi để mất Kinh Châu. Có 3 tướng trong Ngũ hổ tướng sống tới sau năm 221 khi Thục Hán được thành lập là Trương Phi, Mã Siêu và Triệu Vân.